Está catalogado como Monumento Nacional desde 1910. Todos os estudos referidos a Solar de Mateus son unánimes ao consideralo unha das obras máis significativas da arquitectura civil portuguesa do período barroco.

En realidade, e a pesar das moitas cuestións de autoría que quedan por esclarecer, é certo que nesta suntuosa casa señorial están presentes todos os elementos que caracterizan a arquitectura barroca, como son a simetría, axialidade, frontóns interrompidos, balaustradas, escaleiras e torres altas.

Non se sabe exactamente cando comezou a construírse a Casa, pero é certo que a súa finalización tivo lugar en 1744, a Capela foi rematada en 1750, data que coincide coa época na que traballou o arquitecto italiano Nicolau Nasoni área, a quen se lle atribúe a autoría da obra. Non se trata, porén, dunha cuestión menor, xa que, se, por unha banda existe unha clara aproximación entre este inmoble e as demais obras do arquitecto, por outra, hai quen considera que a profusión decorativa na fachada de Mateus e o o uso de varios elementos arquitectónicos son completamente alleos a Nasoni, e puido ser executado máis tarde.

Na actualidade, a Casa de Mateus está administrada pola Fundación homónima, fundada o 3 de decembro de 1970, e dirixida pola familia, organizando diversas actividades culturais, ademais de preservar a biblioteca e o museo.