As obras da Catedral Basílica da Asunción comezaron en 1219 tomando como base do seu deseño o románico, que neste edificio mostra xa unha clara evolución cara ao gótico. Na actualidade, no templo materializáronse finalmente diferentes estilos debido ás obras de ampliación e reforma que sucederon o proxecto orixinal.

Entre os elementos máis destacados do conxunto destaca a fachada, cuxo deseño marcan tres grandes arcos apuntados que se corresponden coas naves do edificio, o maxestuoso rosetón, a balaustrada e as torres barrocas que enmarcan o conxunto.

Presenta planta de cruz latina, destacando entre os elementos do seu interior as súas pinturas murais góticas, o seu retablo rococó, o claustro renacentista e o seu museo catedralicio, considerado un dos máis importantes de Galicia e en cuxo fondo destacan obxectos litúrxicos e de culto como a colección de zapatillas obispais; pezas de ourivaría, como cálices e patenas; escultura, táboas flamencas ou a magnífica colección de alabastros ingleses do século XV.

Anexada ao palacio episcopal, a catedral preside a praza central de Mondoñedo, onde parece “ axeonllarse” ante os visitantes que a contemplan desde o lateral ou os soportais. Foi declarada Monumento Nacional en 1902.