Saíndo pola antiga Porta da Vila, atopamos o Largo do Toural. É a praza principal de Guimarães e está considerada o corazón da cidade.
As referencias máis antigas á Praza remóntanse ao século XVII, cando aquí se celebraban feiras de gando e corridas de touros, xunto á Porta da Vila principal, situada nos arredores da cidade, polo que recibiu este nome.
No século XVIII, a instancias da raíña D. María I, derrúbase a antiga muralla do lado leste, e no seu lugar constrúense vivendas uniformes de arquitectura regular, de estilo pombalino, e xa daquela Largo contemplou a instalación de espazos comerciais.
En 1791, o Concello destina os terreos próximos á muralla para a construción de edificios, que posteriormente se construíron, segundo planos posiblemente procedentes de Lisboa, comezando a partir de aquí a transformación do Toural. Nesta época construíuse o Xardín Público, rodeado por un valado de ferro, que foi aberto ao público en 1878.
Xa no século XIX esta era xa unha das prazas máis importantes de Guimarães, xunto co seu xardín público, que se converteu nunha das zonas máis frecuentadas da cidade e punto de encontro dos Guimarães, función social que impera ata os nosos días. .
Tras a instauración da República, en 1910, o Xardín Público foi trasladado a outro lugar e a estatua de D. Afonso Henriques foi colocada no centro do Toural.
Uns anos despois, a estatua foi trasladada ao espazo próximo ao castelo e substituída pola colocación dunha atractiva fonte. A recente reclasificación do Largo do Toural, en 2012, ano no que se celebrou “Guimarães, Capital Europea da Cultura”, deulle outra amplitude á praza.
Aquí substituíuse a fonte renacentista de tres cuncas (xa existía no século XVI) e retirouse a fonte existente.
Na planta central, construída en cuarzo e pedra basáltica, represéntase a planta do Centro Histórico de Guimarães. Outra particularidade son as guías de borde de mármore da praza, con buratos e proxeccións que simbolizan a muralla da cidade.
Todo isto pódese ver dende o balcón dourado de 60 metros de lonxitude, obra da artista portuguesa Ana Jotta.
Curiosamente, o balcón está cheo de cadeados, que os visitantes veñen colocando dende 2012, e que simbolizan a unión e o amor.
E ata hai unha tenda que os vende en fronte.
Hoxe, o Largo do Toural é un símbolo da vida urbana de Guimarães, onde podemos atopar modernos hoteis, comercios locais, restaurantes, pastelerías e cafeterías, librarías e estancos, nunha dinámica que se transmite á vida cotiá da cidade. No lado oeste do Largo do Toural destaca a igrexa basílica de San Pedro. Esta igrexa presenta unha gran sinxeleza e unha arquitectura elemental. En 1750 foi bendicida e incluía a imaxe da patroa.
En 1751, por indulto da Santa Sé, a igrexa recibiu o título de Basílica do Papa Bieito XIV. Foi a primeira igrexa en recibir tal distinción no Arcebispado de Braga.
A capela maior está separada da nave por un perfecto arco de medio punto e destaca o retablo, con tallas azuis e douradas, aínda manifestación do gusto ecléctico de finais do século XIX.
En 1881 sufriron obras de reforma, coa demolición das estruturas e vivendas provisionais que había fronte á igrexa.
A obra rematou a principios do século XX, sen que se construísen as dúas torres inicialmente previstas, quedando só unha delas.