Dende 1973 a aldea de Pazos de Arenteiro está considerada Conxunto Histórico-Artístico, converténdose así na única zona rural de Galicia que leva esta consideración. Este conxunto está formado por unha igrexa románica, varios pazos e pazos e dúas pontes medievais.É un núcleo con máis de mil anos de historia ás súas costas.
O esplendor da vila chegou no século XII, grazas á Orde do Santo Sepulcro, e en 1542 pola Comandancia de San Xoán de Xerusalén. Axente dinámico, este último, sobre todo, impulsou a produción e comercialización do viño ata o século XVI.
Na actualidade, a vila está formada por:
Igrexa de San Salvador: De estilo románico con pequenos toques góticos, foi a sede da orde de San Xoán de Malta. A súa fachada presenta unha enorme riqueza decorativa, cunha pequena cruz no tímpano da porta e presidida por dous pares de comunas con capiteis con motivos vexetais e de aves. No seu interior podemos atopar o retablo dos Aroúxeles do Mestre Sobrado e a Virxe do Leite do século XVI.
Pazo de Arriba: de sobria fachada con escudo, con catro chemineas rematadas en pirámides de bólas e cuberta a catro augas restaurada. Actualmente divídese en dúas partes, unha delas totalmente equipada.
Casa do Doutor: planta cadrada en dous niveis e patio privado con boas vistas.
Casa do Palenque: carpintería de madeira e cuberta a tres caras e sobria fachada con balcón sostido por ménsulas.
Casa de Penedo: antiga residencia do Inquisidor de Santiago e actualmente rehabilitada. A varanda principal da súa fachada pertenceu ao Mosteiro de Oseira e foi trasladada como consecuencia da desamortización de Mendizábal.
Muíño da Carauquela: situado á beira do río Ávia e preto da ponte de entrada á vila. A pesar de estar en ruínas, conserva 3 dos seus muros orixinais e as canles de auga.
Muíño do Arenteiro: Situado á beira do río Arenteiro, conserva no seu interior o mecanismo de moenda e as canles polas que antigamente circulaba a auga.
Pazo dos Feijóo: pequena construción con arcos de medio punto que descansan sobre piares. A construción comezou en 1553 e posteriormente foi ampliada.
Pazo de Doña Elisa: aldea construída en forma de “U” con patio privado. Na súa fachada pódese ver un escudo coroado por un penacho vexetal.
Ponte de la Cruz: Nas súas orixes tiña catro arcos completos. Actualmente só queda un deles. Ademais, a construción do encoro próximo fai que teña unha altura esaxerada sobre o nivel do río Avia.
Ponte do Santo Sepulcro: ponte medieval con dous arcos de medio punto (10 e 4,82 m) coa cruz do Santo Sepulcro e o relevo dun Santo.
Pazo Rectoral da Encomenda: Rehabilitado hoxe como Hospedería, este edificio de planta rectangular de dúas plantas foi, no pasado, un Mosteiro moito máis grande e importante.